FAQ grupy pl.comp.dtp
Część 1 – Nasze narzędzia
W sekcji tej docelowo znajdą się charakterystyki programów wykorzystywanych w pracy DTP – zarówno tych popularnych i używanych powszechnie, jak i mniej znanych, o ile tylko użytkownicy ich nadeślą opis na ich temat.
Poszczególne programy pogrupowane zostały w cztery główne kategorie:
Dla każdego programu postaramy się podać jego podstawowy zakres stosowania, dostępne wersje, główne zalety oraz wady, jak również dostosowanie do pracy z językiem polskim.
Programy do łamania publikacji
Programy takie stanowią podstawę DTP, czyli
Desktop Publishing – tworzenia publikacji przy użyciu komputera. Sam termin sformułowany został przez autora PageMakera (i założyciela firmy Aldus), Paula Brainerda w 1985 roku – zaledwie rok po wprowadzeniu na rynek pierwszego popularnego komputera posiadającego graficzny interfejs użytkownika, czyli Macintosha. Innym ważnym czynnikiem umożliwiającym powstanie takiego oprogramowania było opracowanie w tym samym roku języka PostScript, stanowiącego podstawę wszystkich prac DTP.
Wśród podstawowych cech programów tej klasy należy wymienić:
* nastawienie na pracę z dużą ilością tekstu
* obsługę publikacji wielostronicowych
* możliwość importu grafiki w różnych formatach
Programy takie zwykle umożliwiają tworzenie prostych obiektów graficznych, jednak są to tylko funkcje pomocnicze, nie będące dominantą całego programu.
Poniższa lista zawiera najczęściej wykorzystywane programy tej klasy, ułożone w kolejności „historycznej”.
Adobe PageMaker
Najstarszy program do łamania publikacji pracujący w trybie WYSIWYG, czyli ten, od którego się wszystko zaczęło.
Dostępne wersje:
* Program dostępny jest aktualnie (jako nowy produkt) jedynie w wersji 7.0 IE (International English). Na rynku wtórnym można zapewne jeszcze kupić wersję 6.5 lub 6.52 PL.
Trial:
Typowe zastosowanie:
* Skład książek, ulotek, folderów i katalogów nie zawierających elementów składu trudnego (tabele, wzory matematyczne, przypisy itp).
Program dobrze radzi sobie z dużą ilością dołączonej grafiki, a także z długimi publikacjami tekstowymi (kilkaset stron i więcej).
Zalety:
* Bardzo niewielkie wymagania sprzętowe. PageMaker z powodzeniem daje się uruchomić na komputerach klasy 486 lub Pentium z pamięcią nie przekraczającą 32 MB. Uwaga – szybkość komputera i wielkość pamięci ma bardzo niewielki wpływ na szybkość działania programu, gdyż PageMaker wszystkie dane na bieżąco przechowuje na dysku twardym.
* Wbudowany edytor tekstu o dużych możliwościach wyszukiwania.
Wady:
* W wersjach IE występują trudności z korzystaniem z polskiej klawiatury systemowej.
* Jedyna aktualnie dostępna wersja nie zawiera polskiego słownika ani reguł przenoszenia wyrazów (jakkolwiek możliwe jest wykorzystanie w wersji 7.0 mechanizmów wbudowanych w wersje 6.5x PL).
* Trudności przy korzystaniu z fontów wielojęzycznych (TTF-OT i OTF).
* W chwili obecnej (luty 2004) program oficjalnie nie jest już rozwijany, gdyż jego rolę w ofercie Adobe przejął InDesign.
Adobe InDesign
Najnowsze dziecko Adobe, a zarazem najbardziej zaawansowany technologicznie program w branży.
Dostępne wersje:
* Do pracy w języku polskim (i innych śodkowoeuropejskich) zalecane jest korzystanie z wersji CE. W przypadku wersji IE możliwe jest podłączenie do InDesign reguł przenoszenia wyrazów z Acrobata 6.0 (o ile się nim dysponuje). Sposób opisany jest w artykule
bhjvlc$g4j$1@vulkan.euv-frankfurt-o.de. Metoda może zostać użyta również w wersji InDesign CS (czyli 3.0).
Wersje CE dysponują na ogół przełączalnym interfejsem użytkownika (polskim lub angielskim), choć w niektórych konfiguracjach (MacOS) przełączanie może być trudne lub wręcz niemożliwe.
Trial:
Typowe zastosowanie:
* InDesign nadaje się praktycznie do każdego typu projektów, od ulotek, przez katalogi, foldery i inne publikacje, aż po książki i wydawnictwa zwarte. Wyjątkiem mogą być prace naukowe zawierających wiele przypisów lub wzorów matematycznych (chemicznych, fizycznych) – program nie dysponuje własnymi mechanizmami do obsługi takich elementów, jakkolwiek przynajmniej częściowo można nadrobić ten brak przy użyciu skryptów.
Zalety:
* Perfekcyjna typografia i mechanizm prowadzenia tekstu, a także obsługa zaawansowanych funkcji typograficznych dostępnych w fontach OpenType (OTF i TTF).
* Możliwość pracy z tekstami w wielu językach równocześnie (pełna obsługa Unicode).
* Integracja z innymi programami Adobe (Photoshop, Illustrator, Acrobat.
* Możliwość stosunkowo łatwego rozszerzania funkcjonalności programu przy użyciu skryptów.
* Program dostępny w wersji przystosowanej do wymogów języka polskiego (CE), z możliwością włączenia polskiego interfejsu użytkownika.
Wady:
* Dość duże wymagania sprzętowe.
* Konieczność korzystania z nowszych wersji fontów, a zwłaszcza systemu operacyjnego – wersje CS wymagają systemu Mac OS-X lub Windows 2000 i nowszych, wersje 2.0.x mogą pracować w starszych systemach, ale nie jest to zalecane.
Kombi
Dostępne wersje:
Program dostępny jest aktualnie w wersji 7.
Dość często publikowane są aktualizacje z poprawkami zauważonych błędów,
więc warto odwiedzać stronę producenta (
http://www.3n.com.pl).
Typowe zastosowanie:
Skład książek, słowników, gazet, folderów, katalogów.
Zalety:
• obszerna dokumentacja oraz interfejs w
języku polskim
• obsługa warstw, stron bazowych
• zarządzanie kolorem w oparciu o
standardowe profile ICM
• edytor tabel
• obsługa unikodu
• bardzo dobra (konfigurowalna) adiustacja
i dzielenie polskiego tekstu w oparciu o rozbudowany słownik
• słownik synonimów
• stół montażowy, czyli wewnętrzny moduł do
impozycji stron
• możliwość definiowania własnych paletek
narzędziowych
• program umożliwia zapisywanie wszystkich
zdefiniowanych przez użytkownika ustawień (np. skrótów klawiszowych, paletek
narzędziowych) w profilach konfiguracyjnych
• zintegrowany z programem rozbudowany
edytor tekstowy, dostępny również jako osobny program (KombiKor)
• własne edytory grafiki wektorowej i
bitmapowej
• inicjowana z poziomu Kombi edycja
zlinkowanych plików w wybranych programach zewnętrznych (np. do edycji
bitmap można wybrać dowolny program obsługujący formaty bitmapowe)
• eksport do PDF (również z możliwością
dodania hiperlinków i notatek)
• obsługa przypisów
• generator kodów kreskowych
• wbudowana obsługa ploterów
• dobre wsparcie ze strony producenta
(własne forum dyskusyjne)
• program jest stale rozwijany
• stosunkowo niska cena
Wady:
• dla wielu użytkowników wadą i barierą
przy pierwszym kontakcie z programem jest jego oryginalny interfejs
• odmienna od przyjętej w PageMakerze,
Quarku, Venturze i InDesign filozofia stylów (dla niektórych zaleta)
• brak w aktualnej wersji (7.0) wsparcia
dla adjustacji i dzielenia tekstów w obcych językach
QuarkXpress
Dostępne wersje:
Aktualnie dostępna wersja nosi oznaczenie 6.5, jednak znakomita większość użytkowników poprzestała na wersji 4.11
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
Corel Ventura
Dostępne wersje:
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
Microsoft Publisher
Dostępne wersje:
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
Adobe FrameMaker
Dostępne wersje:
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
Programy ilustracyjne przeznaczone są do tworzenia pojedynczych ilustracji (elementów graficznych) lub relatywnie małych (na ogół jednostronicowych) publikacji, wykorzystujących obiekty wektorowe, tekst i (opcjonalnie) grafikę bitmapową. Wprawdzie niektóre z nich (CorelDRAW) umożliwiają tworzenie dokumentów wielostronicowych, jednak zdecydowanie nie należy ich używać do tworzenia publikacji bazujących głównie na dużej ilości tekstu. Końcowy efekt pracy w takim programie to albo gotowy wydruk (plik postscriptowy), albo też plik graficzny, który można umieścić w programie do łamania (EPS, PDF lub inny format akceptowany przez program docelowy).
Adobe Illustrator
Klasyk gatunku, jeden z pierwszych programów tego typu i zarazem wyznacznik swoistych standardów. Do wersji 8.0 natywnym formatem Illustratora był EPS, zatem można myśleć o tym programie jako "graficznym edytorze PostScriptu". Począwszy od wersji 9.0 własny format AI jest w istocie plikiem PDF uzupełnionym o dodatkowe informacje, nadal jedna została zachowana możliwość edycji i zapisu formatu EPS.
Dostępne wersje:11.0 (CS), dostępny także w wersji PL (z polskim interfejsem i obsługą języków środkowoeuropejskich).
Typowe zastosowanie:
Tworzenie grafiki ilustracyjnej oraz jednostronicowych publikacji (ulotki, okładki itp.), edycja plików EPS oraz PDF.
Zalety:
AI jako program bazujący na PostScripcie miał zawsze opinię "najpewniejszego" generatora poprawnych plików do druku i ta cecha nie zmieniła się w najnowszej wersji. Wersja CS (11) zapewnia ponadto pełną obsługę Unicode (możliwość pracy z tekstem wielojęzycznym), wspólny z InDesign mechanizm układania tekstu oraz kilka nowych efektów i udoskonaleń.
Wady:
Znaczne wymagania sprzętowe i systemowe (Windows 2000 lub XP, Mac OS-X). Program nadal obsługuje wyłącznie dokumenty jednostronicowe.
CorelDRAW
Dostępne wersje:
Trial:
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
Macromedia FreeHand
Dostępne wersje:
Trial:
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
Deneba Canvas
Dostępne wersje:
Trial:
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
{wsprowadzenie}
Adobe Photoshop
Dostępne wersje:
Trial:
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
Corel PhotoPaint
Dostępne wersje:
Trial:
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
Adobe Acrobat
Dostępne wersje:
Trial:
Brak.
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady:
Ghostscript
Dostępne wersje:
Typowe zastosowanie:
Zalety:
Wady: